Wetenschappers voorspellen koudste winter in 100 jaar (2023)

FAQs

Wat was de koudste winter in 100 jaar? ›

De winter van 1963 was de koudste van de twintigste eeuw. Op veel plaatsen vroor het bijna drie maanden achtereen elke dag. Over de drie wintermaanden december 1962 en januari en februari 1963 had De Bilt een gemiddelde temperatuur van -3,1 graden (+2,6 graden is normaal).

Recordwinter in 2022/2023: bijzonder warm en droog

Al maanden spreken weerexperts erover dat de winter van 2022/2023 een recordwinter is, maar dan niet eentje met veel sneeuw. Kijkend naar de cijfers van de afgelopen winters, wordt volgens de voorspelling van de ECMWF vooral februari 2023 bijzonder warm.

Ligt er sneeuw in de zomer van 2023? Het antwoord is ja. Sterker nog, in deze maand kan het zelfs af en toe nog sneeuwen.

Op basis van de statistiek en de opwarming van het klimaat is de kans dus groot (75%) dat we weer een zachte winter krijgen, maar ons klimaat blijft grillig en dus kunnen we een koude winter niet uitsluiten. Strenge winters zoals halverwege vorige eeuw zijn in het opgewarmde klimaat vrijwel onmogelijk geworden.

Schaatsclubs organiseerden in 1963 zelfs drie rally's. 'Het ijs op het IJsselmeer was 70 centimeter dik', zegt Hans Buiter, verenigingshistoricus van de ANWB. 'Er stonden twee tankstations op de route, de ANWB had borden neergezet en de Wegenwacht was paraat.

De eerste weermodellen voor de winter van 2022/2023 verwachten in ieder geval een redelijk natte winter. In januari zullen er waarschijnlijk 8 tot 15 dagen zijn waarop er neerslag valt.

Het beste antwoord

De eerste vraag. Onder winter wordt verstaan een van de seizoenen in de gematigde en polaire streken. Deze definitie houdt dus in dat alle landen buiten deze streken geen winter hebben, met name dus de landen rond de evenaar.

Voor 2023 voorspelt Nostradamus: “Zoals de zon zal de kop de zee verschroeien: de levende vissen van de Zwarte Zee zullen bijna koken.” Deze klopt wel, aangezien recent onderzoek suggereert dat veel van de meest gegeten vissoorten met uitsterven bedreigd worden als een direct gevolg van de opwarming van de aarde.

De winters van 2009-2013 waren kouder dan nu normaal is, maar waren naar de normen van vroeger niet “koud”. Dit wordt bevestigd door de herhalingstijden: zelfs in een warmer klimaat zijn dit winters die we eens in de 3-20 jaar kunnen verwachten.

Toch is het gemiddeld vaker koud in januari en februari terwijl de dagen al langer worden. Hoe zit dat nou? In de winter is het kouder dan in andere seizoenen doordat de dagen kort zijn. De nachten zijn lang en daardoor kan de temperatuur sterker dalen.

Hoe kan het sneeuwen als het niet vriest? ›

Vrieskou is precies wat je nodig hebt voor sneeuw. De hele luchtlaag waar de neerslag doorheen valt, moet een temperatuur hebben van rond of onder het vriespunt. Sneeuw krijg je dus alleen in ijskoude lucht.

De winter van 2022 lijkt in de westelijke helft van Europa, en dus ook in Nederland, een duidelijk koudere dan normale en vrij droge winter te worden, met vooral in de tweede helft van de winter mogelijk langdurig winterweer.

Vostok Onderzoeksstation, Antarctica (–89.2°C)

Het Russisch onderzoeksstation ligt 3.488 meter boven de zeespiegel en blijft tot vandaag officieel de koudste plek ter wereld.

Gemiddeld weer in Nederland in juli 2023

Het weer in juli in Nederland is minimaal 15°C en maximaal 21°C. Het is de perfecte temperatuur om Nederland te ontdekken zonder het te warm of te koud te hebben.

Uiteindelijk werd het afgelopen nacht in Eelde -1,8 graden aan de grond, en ook in het Overijsselse Twenthe kwam het tot grondvorst, met daar -1,0 graad. De laatste keer nachtvorst was op 2 juni, toen werd het, ook op weerstation Eelde, aan de grond -1,0 graad. De eerste grondvorst valt een week vroeger dan gemiddeld.

Er was een koudegolf tot en met 8 februari en ook nog eentje van 15 tot en met 22 februari. De vorst zit tot 58 centimeter in de grond. Ook begin maart was de winter nog niet voorbij. Op de 6e vroor het in Groningen midden op de dag ruim 5 graden en zelfs 12 maart was met -0,4 graden nog een nipte ijsdag in De Bilt.

In den winter 1954-55 waren de maanden november en december veel warmer dan normaal; daarentegen waren de maanden januari, februari en maart een stuk kouder dan normaal. De winter bedroeg in De Bilt 61 vorstdagen (min. temperatuur onder 0 graden), 11 ijsdagen (max. temperatuur onder 0 graden) en 1 zeer koude dag (min.

Met een gemiddelde temperatuur van 8,1° tegen een huidig normaal van 9,7° was 1962 een van de koudste jaren van de afgelopen honderd jaar. Nog kouder was het in januari en februari, alleen in 1963 (met gemiddeld 7,8°) en even koud verliepen 1919 en 1940 met eveneens een jaargemiddelde van 8,1°.

Januari, de tweede maand van de meteorologische winter, is gemiddeld gezien de koudste maand van het jaar. De maandgemiddelden van de maximumtemperatuur liggen, naargelang van de plaats, tussen 0 en 6°C en die van de minimumtemperatuur tussen –5 en 1°C.

De grootste kans op sneeuw hebben we in de maanden januari en februari, maar ook in de maanden december en maart is er een redelijke kans op sneeuw. In de maanden oktober en november is de kans op sneeuw zeer klein, maar toch is het niet helemaal uitgesloten dat er ook in deze maanden sneeuw valt.

Hoe koud kan het worden in Nederland? ›

In Nederland werd op 27 januari 1942 de koudste temperatuur ooit gemeten. Die dag werd het in Winterswijk -27,4 °C. Net als bij het absolute nulpunt is er volgens de huidige natuurkundige theorieën ook een bovengrens aan de temperatuur. Dat is ongeveer 142 miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen °C.

Het klimaat van de Canarische Eilanden wordt beschouwd als het beste klimaat ter wereld dankzij de milde en aangename temperaturen het hele jaar door. Daarbij komt nog de geringe neerslag en het feit dat de archipel de regio in Europa is met de meeste zonuren per dag.

Ecuador: eeuwige lente. Ecuador wordt ook wel het land van de eeuwige lente genoemd, want de temperatuur schommelt vrijwel altijd rond de 25 graden. Wij in Nederland ervaren dat eerder als eeuwige zomer, maar goed: lekker is het sowieso. Er is ook nog eens genoeg te beleven in het Zuid-Amerikaanse land.

Egypte is een populaire bestemming om te overwinteren. In de wintermaanden is het er gemiddeld 25 graden en staat er weinig wind. Een heerlijke temperatuur om een boek te lezen aan het zwembad, te gaan snorkelen of een mooie boottocht te maken.

De Duitse filosoof Ernst Haeckel voorspelde dat de massaliteit van een strijd tussen de grote landen niets anders dan een mondiale oorlog, een 'wereldoorlog' zou inluiden. Al in september 1914 werd zijn citaat in Amerikaanse media gebruikt en kwam het zo ook wereldwijd in gebruik."

Sommige experts beweerden dat Nostradamus voor 2022 de aankomst van veel meer vluchtelingen had voorspeld. Hij zou volgens sommige interpretaties gezegd hebben dat er in 2022 zeven keer zo veel migranten de grenzen van Europa zouden bereiken als in het voorgaande jaar.

Vanga voorspelde namelijk voor 2022 een nieuw virus dat zou worden losgelaten op de mensheid, maar daar bleek ze toch een aantal jaar te laat mee. Ook dacht ze dat grote delen van Azië en Australië getroffen zouden worden door enorme overstromingen en dat India te maken ging krijgen met een grote sprinkhanenplaag.

Volgens het koudegetal van Hellmann was de winter 1944/45 met een wintergetal van 86,3 een normale winter (H < 100) en staat deze op de 38e plaats van winters in de 20e eeuw. Over de gehele winter, van 1 december t/m 28 februari, was de gemiddelde temperatuur in De Bilt 2,3 °C tegen 3,3 °C normaal (1981-2010).

Op 16 februari 1956 noteerde Uithuizermeeden min 26,8 graden. Dit is het record voor februari en de op één na de laagste temperatuur van de twintigste eeuw.

De winter van 1988-1989 was in Nederland op dat moment de warmste winter ooit gemeten, met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 5,6 °C. Dit record zou slechts één jaar later alweer overtroffen worden.

Hoe was de winter van 1955? ›

De winter van 1955–1956 was in Europa de winter met veruit de koudste maand van de 20e eeuw. De gemiddelde temperatuur in februari was in Nederland −6,7 °C, wat 10,6 graden kouder is dan het normale temperatuurgemiddelde voor deze maand over de klimaatperiode 1991-2020.

Juli. Juli is in het binnenland gemiddeld de warmste maand van het jaar. De normale maandelijkse waarden van de maximumtemperatuur variëren tussen gemiddeld 20 °C en die van de minimumtemperatuur gemiddeld 11°C. Soms kan het zeer warm worden met maxima boven 35°C.

Bij temperaturen van enkele graden onder het vriespunt klonteren de aangegroeide ijskristallen tot sneeuwvlokken samen. Vallen deze vlokken tot onder het 0 °C-niveau (het 0 °C-niveau is het laagste niveau waarop de luchttemperatuur lager is dan 0 °C), dan smelten ze en bereiken de aarde als regendruppels.

Als de regen op een bevroren ondergrond valt, kan hij bevriezen. Dit is aanvriezende regen. Voor ijzel is een warmere luchtlaag en daaronder opnieuw een koude luchtlaag nodig. Als de sneeuw niet volledig is gesmolten in de warmere laag, kan het restje ijs opnieuw groeien in de koudere laag.

Een grove vuistregel is dat er bij 6 graden boven nul bij buiensituaties nog sprake kan zijn van sneeuw en bij 2 of 3 graden boven nul tijdens de passage van fronten. Bij temperaturen boven nul spreekt men zoals eerder genoemd, van natte sneeuw.

De kans dat het een witte kerst wordt is ongeveer 7%. Officieel is het een witte kerst wanneer erin De Bilt beide kerstdagen een gesloten sneeuwdek is. Dit is sinds 1901 slechts 8 keer gebeurt, waarvan de laatste 2 keer in 2009 en 2010.

De dichtstbijzijnde bestemmingen met warm weer in de winter zijn de Canarische Eilanden (gemiddeld 21 graden, 4,5 uur vliegen), Egypte (23 graden, 4,5 uur vliegen), de Kaapverdische Eilanden (25 graden, 6 uur vliegen) en Gambia (30 graden, 6 uur vliegen).

De laagste Belgische temperatuur dateert van 20 januari 1940 en staat op naam van Rochefort. Berekoud was het toen: MIN 30,1 graden.

Etmaalgemiddelde temperatuur 1973

De laagste gemiddelde temperatuur was -7,3 °C op 2 december 1973 en de hoogste gemiddelde temperatuur was 24,3 °C op 5 juli 1973.

Waar is het altijd 15 graden? ›

Kaapstad - Zuid-Afrika. De laatste droomstad waar je wilt wonen omdat de zon er altijd schijnt is Kaapstad. Is het bij ons zomer, dan is het hier winter maar winter in Kaapstad betekent dat er nog steeds zon is en het niet kouder wordt dan 15 graden.

Op 26 januari 1942 kwam het kwik in De Bilt niet hoger dan min 11,2 graden en de nacht die volgde koelde het af tot min 24,8 graden, de laagste standen ooit op het hoofdstation van het KNMI gemeten. Op 27 januari 1942 registreerde Winterswijk min 27,4 graden, de laagste temperatuur van de eeuw in ons land.

De Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) verwacht momenteel dat de aarde tussen 2030 en 2052 met 1,5 graden zal zijn opgewarmd. (zie de Summary for Policymakers van het Special Report).

Invloed van de wind

Ook hebben de zachte winters te maken met de wind. De opwarming van de aarde gaat in Europa samen met een toename van de westenwinden en een afname van blokkades die voor noordoostenwind zorgen. De wintertemperatuur is hierdoor meer toegenomen dan de wereldgemiddelde temperatuur.

Zomerse temperaturen van 25 graden of hoger komen in het binnenland op gemiddeld 24 tot 40 dagen per jaar voor, de meeste in het zuidoosten. Aan de kust worden gewoonlijk 12 tot 16 zomerse dagen gehaald. In warme zomers kan dat aantal ook daar tot 20 of 30 dagen en plaatselijk nog meer oplopen.

Recordwinter in 2022/2023: bijzonder warm en droog

Al maanden spreken weerexperts erover dat de winter van 2022/2023 een recordwinter is, maar dan niet eentje met veel sneeuw. Kijkend naar de cijfers van de afgelopen winters, wordt volgens de voorspelling van de ECMWF vooral februari 2023 bijzonder warm.

Hoewel de kans op vorst na IJsheiligen bijzonder klein is, kan het zelfs in de meteorologische zomer nog vriezen.

Er zijn luchtdrukconfiguraties die zo hardnekkig zijn dat de kans op een goede 14 daagse voorspelling nog voor een klein deel betrouwbaar is maar over het algemeen is er weinig tot niets te vertellen over de weersituatie over 14 dagen.

De laagste gemiddelde temperatuur was -7 °C op 13 januari 1980 en de hoogste gemiddelde temperatuur was 22,6 °C op 26 juli 1980.

De winter van 1997 had niet eens zo'n hele lage gemiddelde temperatuur. Gemiddeld was het in De Bilt 1,7 graden en in Leeuwarden 1,0 graden. De toenmalige klimatologische normaal (gemiddelde over 1961-1990) was 2,6 graden voor De Bilt en 2,3 graden voor Leeuwarden.

Hoe koud was het in 1985? ›

Etmaalgemiddelde temperatuur 1985

De laagste gemiddelde temperatuur was -11,8 °C op 7 januari 1985 en de hoogste gemiddelde temperatuur was 22,4 °C op 5 juli 1985.

Met een straffe noordoostenwind kwam ongekend koude lucht het land in. Op 1500 meter hoogte daalde het kwik op 11 en 12 januari tot beneden -20 graden, ook op leefhoogte was het ijskoud.

Alleen in 1975 was een hittegolf met 18 dagen nog één dag langer, maar die van 1976 was qua hitte veel intenser. De hoogste temperatuur werd op 3 juli gemeten, dat was 34,9 graden in De Bilt. Omroep Brabant wil graag weten wat Brabanders zich herinneren van de zomer van 1976.

De winter bedroeg in De Bilt 67 vorstdagen (min. temperatuur onder 0 graden) en 7 ijsdagen (max. temperatuur onder 0 graden). Er was ijsvorming op de meeste kanalen, het IJsselmeer en de Waddenzee.

De winter als geheel had een gemiddelde temperatuur van -0,8 °C, waarmee het in Nederland de op vijf na koudste winter van de 20e eeuw was. De winter had een koudegetal van 205,7.

9: De winter van 1970

Het was moeilijk voor de schepen om door het ijs te komen. Met name in het noorden en oosten van het land ontstond er veel vorst. In totaal waren er 88 dagen vorstdagen en 18 ijsdagen. Een van de koudste winters in Nederland, gemiddeld gezien.

De laatste Elfstedentocht, op 4 januari 1997, was een bijzonder zware. Wind met kracht 5 tot 6 en vorst, met temperaturen van -6 graden in de ochtend tot maximaal -3 graden in de middag, waren de grote boosdoeners.

De winter was in het algemeen vrij zacht, met uitzondering van de maanden november en maart. Er deed zich 1 ijsperiode voor van eind januari tot begin februari, waarin zich door bijna het gehele land ijs van betekenis voordeed. De grote rivieren zijn ijsvrij gebleven.

Een dergelijke winter, als boven omschreven, was die van 1969/70 met als tegenhanger 1970/71, toen de koude pas in maart een hoogtepunt bereikte. Een winter met tenminste twintig ijsdagen, veel sneeuw en een record-april sneeuwval in Noord-Nederland.

Etmaalgemiddelde temperatuur 1960

De laagste gemiddelde temperatuur was -6,7 °C op 13 januari 1960 en de hoogste gemiddelde temperatuur was 21,7 °C op 25 juni 1960.